Özdemir NUTKU

BİYOGRAFİ

12 Ocak 1931'de İstanbul'da doğdu. İstanbul Amerikan Koleji'ni (1950), Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü (1956), Georg-August Üniversitesi Tiyatro Fakültesi'ni (1959) bitirdi. Viyana Üniversitesi Tiyatro Enstitüsü'nde iki sömestr dersler verdi (1966). Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Enstitüsü'ndeki profesörlüğünü (1974) şimdi Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne ve Görüntü Sanatları Bölümü Başkanı olarak sürdürüyor. 1990'da kurduğu İzmir Şehir Tiyatroları'nda Genel Sanat Yönetmenliği yaptı (1991-1992). 1991'de Türkiye'nin ilk Kamyon Tiyatrosu'nu yaparak gezici çocuk tiyatrosunu kurdu.

Sanat hayatına şiirler yazarak girdi, sonra tiyatro yazarlığına geçti: Ankara'da birkaç arkadaşıyla, aylık edebiyat-sanat dergisi Değişim'i çıkardı (12 sayı, 20 kasım 1961-15 Ekim 1962). 1953 yılından beri çeşitli sanat ve edebiyat dergilerinde araştırma, eleştiri ve denemeler yazan Nutku, Pazar Postası, Yedigün, Öncü, Vatan, Meydan, Hürriyet, Milliyet, Hürgün ve Cumhuriyet gazetelerinde sürekli yazdığı eleştiri ile tanındı. Şiirleri: Eller (1952), Üç Nokta (1954), Bölük Yaşantı (1957).

İnceleme: Tiyatro ve Yazar (1960), Modern Tiyatro Akımları (19.yy tiyatrosu, 1963), Oyun Yazarı (1965), Tiyatro Terimleri Sözlüğü (H. Taner, M. And'la birlikte, 1966), Stanislavski'nin sahneye Koyduğu "Martı" (1968), Darülbedayi'nin Elli Yılı (1969), Dünya Tiyatro Tarihi (iki cilt, 1971-1972), IV. Mehmet'in Edirne Şenliği (1972), Tiyatro Yönetmeninin Çalışması (1974), Yaşayan Tiyatro (1976), Türkiye'de Brecht (1976), Meddahlık ve Meddah Hikâyeleri (1978, 1979'da Milli Kültür Vakfı'nın "Büyük Edebiyat Ödülü"nü kazandı), Sahne Bilgisi (I, 1980, II, 1984), Dram Sanatı (1983), Gösterim Sanatları Terimleri Sözlüğü (1983), Uzatmalı Gerçekler (1986), Benden Sonra Tufan Olmasın (Muhsin Ertuğrul'un Anıları; E. Sevinçli ve M. Tuncay ile birlikte, 1989), Zümrütü Ankanın Külleri (1991), Duvardaki Mavi Kuş (1993), Düşlerin Gerçekleri (1993), Oyunculuk Tarihi I (1993).

Oyunları: Merdiven (1962), Köprü (1964), Savaş Oyunu (1968; 1965'te Almanya'da basılmış ve Erlangen Uluslararası Tiyatro Şenliğinde Reji Birinciliği Ödülü ile değerlendirilmiştir). 10 diziden oluşan Türk Tiyatrosu adlı senaryosu 1990'da, Muhsin Ertuğrul 1989'da TRT'de yayımlandı.Zeynep'in Tiyatro Kitabı adlı bir de çocuk kitabı vardır. Son yıllarda Shakespeare'ın oyunlarını Türkçeye çevirmektedir. 1984'te Güngör Dilmen'in Midas'ın Kulakları adlı oyununun sahnelemesindeki başarısından ötürü, Nutku'ya "Ulvi Uraz Yönetmenlik Ödülü" verildi. 1989 yılında, Türk Tiyatrosu'na katkısı ve Türk Tiyatrosu dışarda tanıtmada gösterdiği çaba için Tiyatro ve Televizyon Yazarları Derneği'nin "Tiyatroya Katkı Ödülü"ne layık görüldü. 1991 yılında ise "Dionisos Büyük Ödülü"nü aldı.